Hiện nay, cây cam là cây trồng nằm trong định hướng phát triển cây trồng mới của tỉnh với các vùng tập trung như Bản Giang, Bản Hon, Nùng Nàng huyện Tam Đường … với diện tích trồng năm 2013 trên 60 ha, năm 2014 trên 50 ha. Để vùng cam phát triển bền vững và mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài, bà con cần lưu ý một số điểm sau:
1. Mật độ trồng cam, kỹ thuật làm đất và chọn cây xen canh
- Trước khi trồng một tháng, đất phải được dọn sạch cỏ, cày bừa kĩ, chia lô, rạch hàng, đào hố bón phân lót (hoặc làm mô trồng).
- Mật độ trồng đối với các cây ghép trên gốc gieo hạt là 300-500 cây/ha. Khoảng cấy cây và hàng có thể là 4m x 5m.
- Các loại cam ghép gốc nhân vô tính (chiết ghép), có thể trồng với mật độ dày hơn 800-1200 cây/ha, với khoảng cách khoảng 4m x 2m, 3m x 3m, 3m x 4m.
- Có thể làm thành các mô đất để trồng cam. Để đắp thành mô, tốt nhất dùng đất ao, nương vườn cũ đất mặt ruộng hay đất bãi bồi ven sông, phơi khô. Mô có kích thước rộng 60-80 cm, cao 20-30 cm. Phần giữa mô nên trộn với 100-200 g phân lân và 5-10 kg phân chuồng hay rơm rác ủ mục để tạo điều kiện cho rễ cây phát triển trong giai đoạn đầu.
- Hoặc có thể trồng bằng hố với kích thước hố đào 40cm x 40cm x 40cm hoặc 60cm x 60cm x 60cm. Ở vùng đồi núi cao cần đào hố sâu hơn, rộng hơn: 70cm x 70cm x 70cm. Lớp đất đào lên được trộ đều với 30 kg phân chuồng hoai mục loại tốt, trộn với 0,2-0,5 kg phân Văn Điển, với 0,1-0,2 kg sulfat kali (K2SO4). Lấp hố trước khi trồng 15-20 ngày.
2. Kỹ thuật bón phân
- Tùy vào tuổi của cây, điều kiện tự nhiên, khí hậu mà tiến hành bón phân cho vườn cam có khác nhau. Thông thường sẽ bón phân theo công thức như sau:
+ Cây 1-3 tuổi bón cho 1 cây: 70-300 g ure; 100-300 g DAP và 100 g clorua kali (KCl).
+ Cây 4-6 tuổi bón: 350-450 g ure; 450-550 g DAP và 250 g clorua kali/cây.
+ Cây 7-9 tuổi bón: 600-750 g ure; 650-850 gDAP; 350 g clorua kali/cây
+ Cây 10 tuổi bón: 800-1700 g ure; 900-1100 g DAP, 450 g clorua kali/cây.
- Cách bón: Đối với cây 1-2 năm tuổi pha phân hóa học vào nước tưới cho cây. Đối với cây đã cho quả thì chia làm 4 lần để bón:
+ Lần 1: Trước khi ra hoa: bón 1/3 lượng phân đạm.
+ Lần 2: sau khi đậu quả 6-8 tuần, bón 1/3 đam và 1//2 kali.
+ Lần 3: trước khi thu hoạch 1-2 tháng bó 1/2 kali.
+ Lần 4: sau khi thu hoạch xong, bón toàn bộ phân lân và 1/3 phân đạm
Bón thêm phân hữu cơ với lượng 20 kg/cây.
3. Chăm sóc
- Thời kỳ kiến thiết cơ bản cây cam chưa có quả cần chú ý xen tỉa cành tạo tán cho cây. Người ta cắt tỉa bớt các cành nhỏ, cành vợt và cành mọc sâu trong tán. Đặc biệt cần tỉa bỏ những cành nhánh bị sâu gây hại. Công việc tỉa cành, tạo tán cũng cần được tiến hành thường xuyên hàng năm sau mỗi mùa thu hái quả. Cần cắt bỏ những cành khô, cành tăm, cành quả mọc yếu và những cành bị sâu bệnh gây hại nhằm tạo tán cây thông thoáng loại bỏ một phần sâu bệnh hại.
- Hoa cây ăn quả có múi thường rất nhiều, nhưng tỉ lệ đậu quả thường thấp, chỉ vào khoảng 2-8% tùy thuộc vào điều kiện thời tiết chăm bón và đặc điểm giống, loài. Do đó thời kì nụ, hoa, quả non người ta thường tỉa bớt các hoa dị hình, nhưng hoa quả non ra muộn và ở các vị trí không thích hợp cho việc hình thành và phát triển quả. Công việc này có thể được thực hiện bằng cách phun các chất điều hòa sinh trưởng.
- Ở thời kì quả khoảng 1-2 tuần lễ cần tiến hành sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng kết hợp với bón phân bổ sung và các nguyên tố vi lượng để tăng tỷ lệ đậu quả và thúc đẩy nhanh quá trình lớn của quả, giảm lượng hạt và làm đẹp mã quả. /.
Ảnh: Cán bộ kỹ thuật, bà con nông dân thường xuyên chăm sóc, kiểm tra, theo dõi
phòng trừ sâu bệnh hại cam để cây cam sinh trưởng phát triển tốt
Nguyễn Thuỳ Dương
Trung tâm Khuyến nông Lai Châu
